Պարապմունք 20.

23 Նոյեմբերի, 2023 / arnakvermishyan / Թողնել մեկնաբանություն

Թեմա՝ Ուղղանկյունանիստ, խորանարդ

Ուղիղ զուգահեռանիստը, որի հիմքերը ուղղանկյուններ են, կոչվում է ուղղանկյունանիստ:

Նրա մակերևույթը բաղկացած է 6 ուղղանկյուններից, որոնք կոչվում են ուղղանկյունանիստի նիստեր:
Նիստերի գագաթները կոչվում են ուղղանկյունանիստի գագաթներ, իսկ կողմերը՝ կողեր:
Երկու նիստեր կոչվում են հանդիպակաց, եթե նրանք չունեն ընդհանուր կող:
Յուրաքանչյուր երկու հանդիպակաց նիստեր հավասար են:
Հանդիպակաց նիստերից երկուսը կոչվում են հիմքեր, իսկ մյուս նիստերը՝ կողմնային նիստեր:

Ուղղանկյունանիստն ունի 6 նիստ (երկու հիմք և չորս կողմնային նիստ), 12 կող և 8 գագաթ:
Ընդհանուր գագաթ ունեցող կողերը կոչվում են ուղղանկյունանիստի չափումներ՝ բարձրություն և լայնություն, երկարություն, տես նկարը․

Ուղղանկյունանիստի եթե բոլոր նիստերը իրար հավասար 6 քառակուսիներ են, կոչվում է խորանարդ։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1.Ո՞ր մարմինն է կոչվում ուղղանկյունանիստ։
Ուղիղ զուգահեռանիստը, որի հիմքերը ուղղանկյուններ են, կոչվում է ուղղանկյունանիստ:
2.GEOGEBRA ծրագրով գծիր ուղղանկյունանիստ։

3.Ի՞նչ երկրաչափական պատկերներից է կազմված ուղղանկյունանիստը։
Ուղանկյունից

4.Ո՞ր մարմինն է կոչվում խորանարդ։
Ուղղանկյունանիստի եթե բոլոր նիստերը իրար հավասար 6 քառակուսիներ են, կոչվում է խորանարդ։

5.GEOGEBRA ծրագրով գծիր խորանարդ։

6.Որո՞նք են ուղղանկյունանիստի չափումները, գծագրով ցույց տուր։

Ընդհանուր գագաթ ունեցող կողերը կոչվում են ուղղանկյունանիստի չափումներ՝ բարձրություն և լայնություն, երկարություն, տես նկարը․

7.Թվարկեք մի քանի առարկա, որոնք ուղղանկյունանիստի ձև ունեն։
Պահարան, Մահճակալ և այլն:

8.Քանի՞ նիստ ունի ուղղանկյունանիստը, խորանարդը։
6

9.Քանի՞ կող ունի ուղղանկյունանիստը, խորանարդը։
12

10.Քանի՞ գագաթ ունի ուղղանկյունանիստը, խորանարդը։
8

11.Ուղղանկյունանիստի չափումներն են՝ 5 սմ, 6 սմ, 4 սմ։ Գտե՛ք նրա լրիվ մակերույթի մակերեսը։ Հուշում․ բոլոր նիստերի մակերեսների գումարը հանդիսանում է ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերույթի մակերես։
12

12.Ուղղանկյունանիստի լայնությունը 21 սմ է, երկարությունը՝ 2 սմ-ով ավելի լայնությունից, իսկ բարձրությունը՝ երկարությունից 1 սմ-ով պակաս։ Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերևույթի մակերեսը։
2948

13.Ունենք երկու ուղղանկյունանիստ, որոնցից մեկի չափումներն են՝ 3 սմ, 1 սմ, 6 սմ, մյուսինը՝ 2 սմ, 5 սմ, 4 սմ։ Ո՞ր ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերևույթի մակերեսն է ավելի մեծ։
2 սմ, 5 սմ, 4 սմ Ավելի մեծ է

14.Ունենք 2սմ կող ունեցող մի խորանարդ։ Գտե՛ք նրա լրիվ մակերույթի մակերեսը։
24

15.Խորանարդիկի կողի երկարությունը 1 սմ է։ Գտե՛ք նշված մարմնի լրիվ մակերևույթի մակերեսը։
78

Պարապմունք 22.

23 Նոյեմբերի, 2023 / arnakvermishyan / Թողնել մեկնաբանություն

Թեմա՝ Հանրահաշվական կոտորակներ

Հանրահաշվական կոտորակ կոչվում է A/B տեսքի արտահայտությունը, որտեղ A-ն որևէ բազմանդամ է, իսկ B-ն՝ ոչ զրոյական բազմանդամ:
Հիշեցում․ Բազմանդամ կոչվում է միանդամների գումարը։

Բերենք մի քանի հանրահաշվական կոտորակների օրինակներ․
x/4
(a+b)/a
-5/(a+b+c+d)
(a+b)/(a-b)

Հանրահաշվական կոտորակները օժտված են մի քանի հատկություններով․

Այսինքն.
I հատկություն
հանրահաշվական կոտորակի հայտարարի մեկը կարել է անտեսել։
Տես օրինակը․ (a+b)/1=a+b

II հատկություն․
հանրահաշվական կոտորակը չի փոխվում, երբ համարիչը և հայտարարը բազմապատկում ենք ոչ զրոյական նույն բազմանդամով։
Տես օրինակը․
(a+b)/(a-b)=(a+b)(d+2)/(a-b)(d+2)

III հատկություն․
հանրահաշվական կոտորակի առջևում դրված մինուս նշանը կարելի է տեղաշարժել համարիչ կամ հայտարար։
Տես օրինակը․
-(a+b)/(c+d)=(a+b)/-(c+d)

Հարցեր և առաջադրանքներ

1.Ի՞նչ է բազմանդամը, բերեք օրինակներ։
Բազմանդամը դա միանդամների գումարն է: Օրինակ a+b

2.Ի՞նչ է հանրահաշվական կոտորակը, բերեք օրինակներ։
Հանրահաշվական կոտորակ կոչվում է A/B տեսքի արտահայտությունը, որտեղ A-ն որևէ բազմանդամ է, իսկ B-ն՝ ոչ զրոյական բազմանդամ (a+b)/gh+fg

3.Հանրահաշվական կոտորակները ի՞նչ հատկությամբ են օժտված, օրինակներով ցույց տվեք։

I հատկություն
հանրահաշվական կոտորակի հայտարարի մեկը կարել է անտեսել։
Տես օրինակը․ (a+b)/1=a+b

4.Կրճատեք կոտորակները․

Ա)1/2 Բ)2/3 Գ)3/14 Դ)64/231

5.Օգտագործելով հանրահաշվական կոտորակի հատկությունը, գրեք կոտորակը բազմանդամի տեսքով․

Ա)x-1 Բ)3x+y Գ)x^2+3xy-y^2

6.Կոտորակները բերեք ընդհանուր հայտարարի․

ա)10/15, 12/15
բ)21/28, 24/28
գ)8/9, -5/9
դ)28/35, -15/35
ե)12/18, 15/18
զ)13/14, 12/14
է)7/9, -15/9
ը)2/10, -3/10
թ)9/30, 8/30